Voordat we de vergelijking induiken, wat is een systeem? Je lichaam, een gerecht, een te verwezenlijken brug; het zijn allemaal systemen. Eigenlijk is er niets wat geen systeem is. Door iets te beschouwen als een systeem erken je dat het uit verschillende onderdelen bestaat, dat deze onderdelen aan elkaar relateren en dat het een onderdeel is van een groter geheel. Zowel als kok en als consultant werk ik met systemen en het gedachtegoed van systeemdenken en dit is dan ook de basis voor deze vergelijkingen.

Mise-en-place 

Om een menu op tafel te zetten waar iedere gast gelukkig van wordt, begin ik mijn dag als kok met de briefing. Daarmee wordt duidelijk wat er moet gebeuren, wat er prioriteit heeft, wie wat gaat doen en hoe dit gedaan moet worden. Zo ben je dus een groot deel van de dag aan het voorbereiden. Een dag als systeemingenieur bij Dutch Boosting Group wordt gekenmerkt door de methodiek Systems Engineering. Het doel hierin is om op een efficiënte manier een optimaal werkend systeem te realiseren. Een cruciaal onderdeel hiervan is weten wát het systeem moet kunnen; de systeemeisen. Daarvoor worden eerst stakeholders en hun wensen in kaart gebracht. Dit vormt het vertrekpunt voor een latere doorvertaling naar uiteindelijke systeemeisen.

Bij beide werkzaamheden staat dus de voorbereidende fase centraal. Als kok ben je het grootste deel van de dag bezig met de voorbereiding en behartig je alle dieetwensen. Als SE consultant zorg je ervoor dat de wensen van de stakeholders zo goed mogelijk in kaart worden gebracht. Een van de verschillen is dat ik als kok het diner voorbereid én serveer, terwijl je als consultant na de voorbereiding de bouw uit handen geeft.   

Decomponeren

Door de opeenstapeling van maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering, stikstofcrisis, arbeidstekorten en netcongestie, worden bouwprojecten steeds complexer. Om de complexiteit beter behapbaar te maken, deconstrueer je als Systems Engineer de systemen in deelsystemen en losse onderdelen (componenten). Naast het harmoniseren van verschillende smaken in een gerecht, ben ik in de keuken ook bezig met ontleden. Geïnspireerd door een gerecht van een andere chef, onderzoek ik wat er allemaal in zit. Zo bestaat gnocchi van broccoli – een component in het gerecht - uit verschillende elementen in een bepaalde verhouding. Dit onderdeel verhoudt zich op haar beurt ook weer tot de andere componenten in het gerecht. Al is het ontleden van deze gnocchi hoogstens gecompliceerd (en niet complex), ben ik in beide gevallen bezig met decomponeren.  

Ruimte 

Verwerkt door mij als kok en uitgevoerd door de projectontwikkelaar, komen zowel de broccoli als de brug in een ruimte terecht. Deze ‘landing’ in het lichaam en in de openbare ruimte werd voorbereid door dieet- en klantwensen te identificeren. Het is altijd nog wel de vraag of dit goed gaat. Functioneel gezien is koken de eerste stap in het verteren, maar er is nog zo veel dat we niet weten over dit proces waarin het lichaam reageert op de voedingsstoffen. Ook in de openbare ruimte is de reactie van de eindgebruiker op de nieuwe brug onvoorspelbaar. Complexiteit en onvoorspelbaarheid zijn daarmee de laatste gelijkenissen tussen mijn beide vakgebieden.